آزمانکار: الطاف بلوچ
ماہ ءَ را مہ گِرءَ گِپتَگ اَت، ابرم ءَ وتی رنگ مَٹّینتگ اَت۔ انچو سما بوت گُشئے انچیں کارے بووگی اِنت کہ شَر بووگ ءَ نہ اِنت، آئی ءِ دل دریِھکگ ءَ اَت۔ بلے چمّ یے ماہ ءَ سَکّ اِتاںءُ جیڑگ ءَ اَت کہ مئے پیریں بَلّی ءَ مُدام گُشتگ اَت کہ ماہ ءَ وہدے مہ گِر گیِپت یا کہ روچ ءَ روچگِر گیِپت، تہ بزاں کہ پہ بنی آدم ءَ عبرت یے، ھاوند بنی آدم ءَ پیش دارگ ءَ اِنت کہ ماہ ءَ آ چہ پیم سزا دئیگ ءَ اِنتء ُ اے وہداں چہ پاکیں کلام ءَ یک آیت یے وانگی اِنت کہ اشی ءَ چہ ماہ ءِ سزا کمتر بیتء ُ زُوت چرے سزاءَ چُٹّیتء ُ آجو بیت۔آئی ءَ را آیت یات اوں نہ اَتء ُ آ اے ھبرا اوں دلجم اَت کہ روچگِرء ُ مہہ گِرءِ اصلیں سوبء ُ علّت چے اَنت۔پمشکہ جیڑگ ءَ اَت کہ آیت وانئے یا نہ وانئے دویں صورت ءَ ماہ ءِ سرا ہچ فرق یے نہ ئیتء ُ مہہ گِرءِ ہما سائنسی گیشّینتگیں(متعین)وہدءَ پیسر اے سزا ناں کم بیتء ُ ناں کہ چریشی چُٹّیت۔
مہہ گِر اوں چہ پنچ ملِٹ ءَ گیش ئے نہ اَت بلے اے پنچیں مِلِٹانی تہا ابرم ءِ رنگ بدل بووگ ءَ ابید میتگ ءَ کُچکانی عجبیں توارئے کَشّگ ،اِندِگہ دلوتانی تکانسُری ءَ چاگردءِ پیشانی ءَ بے تاہِیری یے ودی کُتگ اَت۔ہمے بے تاہیِری ءِ تہا آ وتی اصل سرھال ءِ بابت ءَ جیڑگ ءَ شمشکار اَت، بلے مہہ گرءِ ھلاس بووگ ءَ گوں یکبرے پدا ابرم وتی پیسریگیں دابء ُ جلوہاں گوں پدّرا بوت۔ مہکان ءِ لُنٹاں بچکندے پُلّ اِتگ اَت۔کئوش اوں وش وش ءَ زیمرءَ الھان کنگ ءَ اَت۔آئی دل ءِ دریھکگ اوں شُتگ اَت،آئی ءَ وتی ہما سرھال یات اَتک کہ چدء ُ پیسر جیڑگا اَت کہ"منی میتگ ءِ مردمانی ناجوڈی ئے سوب چی اِنتء ُ اشی ءِ علاج چوں بوت کنت۔۔؟
اے بابت ءَ بازیں جیڑگ ءَ پد اوں آ ،پہ یک شِہمیں آسرےءَ سر نہ بوتگ اَت۔ گوں چُرت ء ُ وس واساں آنپادئے سرا اے دیمء ُ آ دیم لیٹ اِت بلئے اشی ءِ ناں سبب یے یات اتک ناں کہ توجیلےءِ شہازگ ءَ سوبین بوت۔ ہمے گَڑء ُ منجانی تہا ہلک ءَ چے گِستا آئی ءِ ھدا مُرزی ئیں پیرُک ءِ حرا سَرّ گ بندات کُت۔بلے دمانےءَ پد حرءِ سَرّگ اوں بند بوت۔ حرءِ سَرّگ ءَ گوں آ پاد اَتکء ُتَھت ءِ سرا نِشت، نوں آئی ءِ یاتانی گْرنچ پَچ بووان بوت اَنت۔۔۔آئی ءَ وتی ھُدا مُرزی ئیں پیرُک "چِگِرد،، یات اَتک۔" زمستانی ئیں شپ یے اَت چگردءِ کُڈک ءَ آسے روک اَت ،آس ءِ چپّء ُ چاگردءَ آئی ءِ نماسگء ُ کشء ُ کِرّءِ ہمساھگانی زھگ اوں پہ چگردءِ وشیں کسہ آنی گوشدارگ ءَ نِشتگء ُ بے تاہیر اِتاں۔ ڈن ّءَ گُوریچ مست اَت۔ چگرد وتی حرء ُ اِندگہ دلوت واڑءَ بستء ُ کُڈک ءَ پُتِرت ۔درہیں زھگاں دپ یکے کُت"آ اِنت پیسرا من ابّی ءَ را دیست۔۔۔ اِنا پیسرا من دیست۔۔۔ زھگ یکے دومی ءَ گوں زنچک ماں زنچک بوت اَنت کہ چگرد اشاں گیشینت ء ُ چُل ّءِ کِرّانِشتء ُ آس ءِ لمب ءَ ایریں سیہ چاہ ئے کَرَہ یے زُرت ء ُ مزنیں کوپے ءَ چاہ یے ایر ریتک اَنتء ُ مزنیں شاکارگے ءَ گوں بلگمے درے کُت ء ُ دپ ءِ تنمباک ے اوں درکُتء ُ کُڈک ءِ یک کشےءَ دٗورے دات۔چہ بلورےءَ دو گُٹ آپے زُرتء ُ گُلگُلے جتء ُ کِسہ یے بنداتے کُت۔۔۔" اَست اَت یک مُلکے ۔۔۔ ملک ءِ بادشاہ ھدا وند وت اَت : بلے ملک ءِ ہر مردُم وتی دل ءَ بادشاہے اَت۔ ملک ءِ کماش ناجوڈء ُ بے تاہیر۔۔۔ ملک ءِ ورنا اوں ناوانندہء ُ بے روزگار۔۔۔بلے انگت ءَ ہر یکے گشیت کہ بادشاہ من اُں۔۔ ڈکالء ُ بے ہوری اوں است اَت۔۔۔وت ماں وت ءَ کساں کسانیں ھبرےءَ مردم یکے دومی ءَ زنچک ماں زنچک اِتاں۔۔۔کس ّءَ دومی ءَ را نہ منّ اِتء ُ ہر یکے وت بادشاہے اَت۔۔۔ بلے اے ملک ءَ یک انچیں زانتکاریں کماشیں مردے اَست اَت کہ آئی مدام مردُمان ءَ پنتء ُ نصیحت کُت ء ُ گُشت کہ دنیاءِ ہر ملک ءِ بادشاہ یکے بیت۔ اندگہ آئی ءِ دست ءِ چیرءَ کار کنوک بنتء ُ یکیں بادشاہ ءَ گوں آئی ءِ بودء ُ کمال،زانتء ُ زانگ، بہادریء ُ انصاف ءِ سبب ءَ اندگہ مردُم وتی ملک ءِ بادشاہء ُ کماش گچین کن اَنت۔۔۔ اگاں ما شُما درہا بادشاہ بہ باں ملک دیما نہ روتء ُ مردُم وشھال نہ بنت،ناں کہ مئے ملک ،مئے ربیدگء ُزبان پش کپیت۔ما سک نزور باں ء ُ دری مردُم ارزانی ءَ مئے ملک ءَ کبزہ کن اَنت۔اگاں درہا ما بادشاہ بہ باں گڑاں لس مردُم کئے بیت۔؟ ملک ءِ مردُماں اے کماش ءِ ھبر دوست نہ بوت اَنت۔ ۔۔آہاں مدام اِشرا ھرابیں چماں گوں چار اِتء ُ آئی ءِ سرا شَکّی اِتاں کہ اشرا الّم ءَ ڈنّی ملکےءَ دیم داتگ یا کہ دری ہمساھگیں ملکےءِ سیاڈی اِنت کہ مئے واجہیء ُ بادشاہی ءِ ھلاپ ءَ مردمانی دلاں ھراب کنت۔آ اے ھبرا سدّک اِتاں کہ مارا ہر یکّےءَ را اے بادشاہی ھاوندءَ چہ در غیب ءَ داتگء ُ مئے بھتء ُ نصیب ءَ اِنت۔۔۔اے مرد کئے اِنت کہ ھاوندءِ کتگیں کاراںرَدگشگا اِنت۔۔مردماں آئی ءَ را ہچ ھساب ءَ ماں نیائورت۔اے پیر مرد ءَ اوں مدام جیڑ اِت کہ من چوں بکناں ملک ءِ مردُماں ہوش یے بئیت اِنت۔اے پیر مرد جی شاہء ولایت بوت۔۔ء ُ ماں جنگلء ُ گیابانءَ دیمے دات۔۔! بازیں وھدء ُ پاس گْوست اَنت ،بازیں سالے ءَ پد اے مرد وہدے دوبر اں شہرءَ اتکء ُ سر بوت تہ آئی ءِ ھرءِ لَچ چہ بازیں چُپتگیں بوٹگ ءَ پُرّ اَت۔۔۔وڈ وڈیں بوٹگ کماش ءَ چہ جنگل ءَ چتگ اَتء ُ آئورتگ اَت کہ اے بوٹگانی تہا تپاکی۔۔یگلء ُ ہوش۔۔ زانتء ُ علم۔۔۔انسانیت۔۔۔برداشت۔۔۔م
بے زانتیء ُ پد منتگی ءِ آماچ اَنتء ُ ہر کس ءَ گندے گُشئے بادشاہ ہمیش اِنت۔۔۔ کماش ءِ گلّینگ ءَ رند من وتی چادر چَنڈ اِت،وتی حرُک زُرتء ُ دیم پہ وتی میتگ ءَ اتکوں۔۔۔!!
آئی ءِ یاتانی بگچہ ءَ کسانی ءِ اے کِسہ کہ ڈن ءَ اتک تہ آئی ءِ چمّانی ارس جہلاد بوت اَنت۔۔نوں آئی پہم اِت کہ مئے اے جاور کجام سبب ءَ چُش اَنت۔۔ء ُ اشانی علاج چی اِنت۔۔۔آئی ءَ راستیں کش ءَ چار اِت داں آئی ءِ پیرزالیں مات گوں نماسگاں واب اِنتء ُ ۔۔آ دیم ءَ چار اِتے آئی ءِ مستریں کماشیں برات گوں وتی زھگاں واب اِنت۔۔۔آجیڑگ ءَ اَت کہ من یا وَ، ہمے کماشیں مردءَ گوں بوٹگ آں درگیجاں کاراں۔۔ یا۔۔ہمے بوٹگ کہ منی جنگلء ُ گیابان ءَ رُستگ اَنت من ایشاں الّم ءَ درگیجاں کاراں۔۔۔ آئی ءَ چادر چنڈ اِنتء ُ بڈا کُت ۔۔دیم پہ جنگلء ُ گیاباناں جی شاہء ولایت بوت۔۔۔
ہما اِنت کہ اے ورنا ماں گیابان ءَ بوٹگانی رندءَ شُتگ۔۔۔اے ہلک ءِ مردُماں بوٹگانی وداراِنت۔۔ بلئے انگتہ آ واتر نہ کنت۔۔۔!!!